Chắn là một trò chơi bài dân gian độc đáo, đậm chất văn hóa Việt Nam, thu hút nhiều người chơi bởi lối chơi tinh tế và đầy tính chiến thuật. Được cải tiến từ trò Tổ tôm truyền thống, Chắn không chỉ đòi hỏi sự tập trung mà còn yêu cầu người chơi phải nắm vững các quy tắc và kỹ năng riêng biệt. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng FB88 tìm hiểu chi tiết về các thuật ngữ, cách tính điểm và cách chơi game bài Chắn.
Giới thiệu về game bài chắn
Chắn là một trò chơi bài dân gian được phát triển và đơn giản hóa từ trò Tổ tôm truyền thống. Bộ bài chắn gồm 100 lá với số người chơi mỗi ván từ 2 đến 4 người. Các lá bài được chia thành nhiều loại theo thứ tự: nhị, tam, tứ, ngũ, lục, thất, bát, cửu, và chi chi (hay còn gọi là chi). Ngoại trừ lá bài chi, các lá còn lại được chia thành ba chất: vạn, văn và sách, mỗi loại có 4 lá giống nhau.
Trước khi tham gia chơi chắn, người chơi cần ghi nhớ các lá bài và nhận diện các đặc điểm của chúng. Bộ bài chắn có một mẹo dễ nhớ cho người mới bắt đầu: “vạn vuông, văn chéo, sách loằng ngoằng.” Câu nói này giúp người chơi dễ dàng phân biệt từng chất bài trong bộ bài chắn một cách đơn giản và nhanh chóng.
Các thuật ngữ cơ bản trong bài chắn
Dưới đây là những thuật ngữ cơ bản mà bất kỳ người chơi FB88 nào cũng cần nắm rõ khi tìm hiểu cách chơi trò chơi dân gian độc đáo này.
- Chắn: Trong ván bài, hai lá bài có cùng số và cùng chất được gọi là chắn.
- Cạ: Hai lá bài có số giống nhau nhưng khác chất.
- Què: Các lá bài lẻ không thuộc cặp chắn hay cạ.
- Chì: Mỗi người chơi trong ván đều có một cửa riêng, tương tự như trong game bài Phỏm – Tá lả. “Chì” là cửa của bạn, nơi bạn có quyền ưu tiên ăn lá bài hoặc nhường cho người chơi kế tiếp nếu lá bài rơi vào cửa này.
- Ăn: Khi sở hữu lá bài có thể kết hợp với lá dưới chiếu thành chắn hoặc cạ, bạn có quyền ăn lá bài đó. Để ăn bài, cần đặt lá bài trên tay đè lên lá bài vừa lấy từ chiếu trước mặt.
- Chíu: Khi bạn có ba lá bài giống nhau và chiếu xuất hiện một lá y hệt, bạn có quyền ưu tiên ăn lá này bất kể vị trí hay người bốc lên. Sau khi chíu, nếu chưa ù, bạn phải đánh lại một lá vào đúng cửa mà bạn vừa ăn.
Chi tiết các thuật ngữ cơ bản trong game bài chắn
- Ù: Đây là mục tiêu của trò chơi. “Ù” là khi người chơi có 19 lá bài kết hợp với lá bài vừa bốc từ nọc thành 10 bộ (bao gồm chắn và cạ), trong đó phải có tối thiểu 6 Chắn (một chíu được tính là hai chắn).
- Ù đè: Khi hai người chơi đều chờ Ù cùng một lá bài, quyền ưu tiên sẽ dành cho người gần nhất với cửa bốc bài (theo chiều ngược kim đồng hồ).
Cách chơi bài chắn
Mỗi người chơi nhận được 19 lá bài, phần còn lại được đặt ở giữa làm Nọc. Trong ván đầu tiên, người đánh đầu tiên sẽ được chọn ngẫu nhiên. Ở các ván tiếp theo, người thắng của ván trước sẽ là người đánh đầu tiên.
Người thắng ván trước sẽ bỏ 5 lá bài dư vào một phần bất kỳ để làm nọc. Sau đó, người này sẽ rút ngẫu nhiên một lá từ nọc và lật ngửa lên trong một phần bài bất kỳ trong số 4 phần còn lại – đây gọi là bài cái, còn lá bài lật ngửa là lá cái. Việc bốc cái giúp xác định ai được chia phần bài nào và ai là người chơi đầu tiên.
Dựa vào số trên lá bài cái (ví dụ: chi là 1, nhị là 2, tam là 3, v.v.), đếm từ người bốc cái là 1 theo chiều ngược kim đồng hồ. Người chơi trúng số của lá bài cái sẽ được phần bài Cái và là người bắt đầu ván chơi.
- Khi ăn bài, người chơi cần kết hợp lá bài vừa ăn để tạo thành chắn hoặc cạ, sau đó hạ xuống chiếu và đặt lá bài trên tay đè lên lá vừa ăn.
Nếu không ăn, người chơi FB88 phải rút một lá từ nọc và nếu vẫn không ăn, sẽ nhường lượt cho người tiếp theo.
- Ù: Khi 19 lá bài trong tay hợp với một lá dưới chiếu tạo thành đủ chắn và cạ, không còn bài lẻ và trong đó có ít nhất 6 chắn thì sẽ được xướng ù. Để ù được công nhận, người chơi phải xướng ù đúng cách. Người chơi nên tìm hiểu các cước Ù trong chắn trước khi tham gia chơi trò chơi này tại nhà cái để tránh bỡ ngỡ.
Cách tính điểm trong game bài chắn
Mỗi cước xướng đều có giá trị điểm và số dịch tương ứng. Khi người chơi ù và xướng đúng, tổng điểm sẽ được tính dựa trên các cước xướng đó. Số tiền mỗi người thua phải trả cho người ù sẽ bằng tổng điểm nhân với mức tiền cho mỗi điểm.
Cách tính điểm tổng:
- Nếu người chơi chỉ sướng một cước duy nhất thì điểm tổng sẽ là điểm của cước đó.
- Nếu xướng nhiều cước, điểm tổng sẽ bằng điểm của cước có giá trị cao nhất cộng với tổng số Dịch của các cước còn lại..
Hy vọng rằng với những hướng dẫn chi tiết trên, bạn đã có đủ hành trang để tự tin tham gia vào những cuộc chơi Chắn đầy kịch tính và hấp dẫn. Nếu còn gì chưa rõ, hay liên hệ với chúng tôi để nhận được sự hỗ trợ chi tiết nhé!